Gemeenteraad: ervaring maakt plaats voor verjonging

Roerstreek Lokaal! is ook de komende vier jaar de grootste fractie. De partij van lijsttrekker Willem van Pol haalde met 2519 stemmen 30,7 procent van de stemmen. Dat is 1,9 procent meer dan bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Met zes zetels blijft de partij op hetzelfde aantal volksvertegenwoordigers staan als de afgelopen vier jaar. “We hebben weliswaar geen zetelwinst behaald, maar zijn toch zeker tevreden met dit resultaat”, zegt lijsttrekker Willem van Pol, die van alle 97 kandidaten de meeste stemmen haalde. Roerstreek Lokaal! zag boegbeeld Jan den Teuling met politiek pensioen gaan. Een aderlating waarvan de gevolgen vooraf niet konden worden ingeschat. “Dat bracht toch een zekere spanning met zich mee”, bekent Van Pol. “Jan was een markante persoonlijkheid en is de afgelopen jaren als wethouder heel zichtbaar geweest. We beschikken in Roerdalen niet over EenVandaag die met polls kan voorspellen hoe het verlies van zo iemand kan uitpakken. Je voelt je er dan toch verantwoordelijk voor.”
Uiteindelijk viel de schade dus mee. Roerstreek Lokaal! blijft de grootste fractie. De dag na de verkiezingen kwamen alle fracties één voor één bij Van Pol op de koffie om te peilen hoe de vlag er bij iedereen bijhangt. Voor het vormen van een coalitie wordt wat Van Pol betreft op voorhand geen enkele partij uitgesloten. “We hebben prima eerste gesprekken gevoerd”, zei hij na afloop. “Waar we naar streven is een gedragen coalitie waarbij we het belangrijk vinden dat er chemie is tussen de portefeuillehouders. Daarbij kijken we ook wel naar de uitslag, maar in eerste instantie gaan we uit van de juiste personen op de juiste plekken en hoe zich dit verhoudt in de raad.”
Van Pol is overigens zelf niet in de race voor het wethouderschap. De partij schuift Loes Vestjens naar voren voor een plek in het college. De overige raadsleden zijn Karin Hermans, Ruud Wolters, Roland Slangen en Annemarie Eichholtz als nieuwkomer. Wanneer Vestjens inderdaad zitting neemt in het college, neemt Ralph van den Waardenberg haar raadszetel over. Behalve Den Teuling keert ook Piet van der Vorst niet meer terug in de raad.

Klimaat
Procentueel ging de combinatiepartij PvdA/GroenLinks er het meeste op vooruit. In 2018 (toen alleen als PvdA) scoorde de fractie 9,5 procent van de stemmen. Dat aandeel steeg naar 13,7 procent, goed voor drie zetels, één meer dan de huidige PvdA-fractie. In totaal kreeg het linkse blok 1123 stemmen. “We zijn heel tevreden”, zegt partijleider Mieke Schotemeijer. “We hebben vooral de laatste maanden gemerkt dat veel mensen zich zorgen maken over klimaat en natuur. Door samen te gaan met GroenLinks hebben we die kiezers erbij gekregen. Voor beide heeft dit een win-winsituatie opgeleverd.” Behalve Schotemeijer nemen Patrick Joris en Chris Moorman namens de combipartij zitting in de raad. De fractie is bereid om bestuursverantwoording te nemen door zitting te nemen in het college. In dat geval zal Jacqueline Aelen naar voren worden geschoven om een wethouderspost voor haar rekening te nemen. Als raadslid keert Aelen niet meer terug. Dat geldt ook voor Max van Baden.

Perikelen
Ook Democraten Roerdalen ging er één zetel op vooruit. De fractie van lijsttrekker Jan Smits is met vier zetels vertegenwoordigd in de nieuwe raad. De partij kreeg enkele maanden geleden te maken met een discussie over de integriteit. Die negatieve publiciteit deed de fractie niet de das om. “We zijn meer dan tevreden”, zegt lijsttrekker Jan Smits. “Zeker gelet op de perikelen die we gehad hebben. Je kunt nooit inschatten hoe dat uitwerkt.” Democraten Roerdalen haalde met 1742 stemmen 3,5 procent meer stemmen dan bij de vorige verkiezingen. Behalve Smits en de zittende raadsleden Frans Peeters en Gerrion van Elmpt neemt ook Chaz Thoolen namens Democraten Roerdalen zitting in de raad. Hoewel zijn partij niet aan zet is om een nieuwe coalitie te vormen, gaat Smits er wel vanuit dat hij weer deel gaat uitmaken van het college van B en W. “De een legt wat meer de nadruk op natuur en duurzaamheid dan de ander. Maar voor de rest lopen de programma’s van alle partijen niet ver uiteen. Voor de vorming van een coalitie sluiten we op voorhand dus geen enkele partij uit. Persoonlijk ben ik echter geen voorstander van een raadsbrede coalitie. Er moet een gezonde oppositie zijn die het college scherp houdt.” Ook voor een college met vier wethoudersposten, zoals het CDA in het voortraject opperde, voelt hij niets. “We gaan uit van een coalitie met drie partijen, zodat er ook oppositie overblijft.”

Rare uitslag
Oppositiepartij Ons Roerdalen blijft staan op twee zetels. Met 995 stemmen scoorden fractieleider Marjo Thevissen en haar partij 12,1 procent van de stemmen: 0,1 procent lager dan in 2018. “We wilden natuurlijk graag wat meer, maar uiteindelijk moet je tevreden zijn met wat je gekregen hebt”, zegt de lijsttrekker. Thevissen spreekt van een rare uitslag. Ze kan er geen vinger achter krijgen waar de 776 stemmen die de VVD vier jaar geleden behaalde zijn gebleven. “Zijn die dan allemaal naar GroenLinks gegaan?”, vraagt ze zich af. In tegenstelling tot Jan Smits ziet zij wel brood in een raadsbrede coalitie. Zij is voorstander van het duale stelsel waarbij de rollen, taken en posities van de raad en het college gescheiden zijn en beide organen beschikken over een eigen ambtelijke organisatie ter ondersteuning. “Nu word je door de starre houding van de coalitie als oppositie niet gehoord. Bij toepassing van het duale stelsel moet je als college gaan shoppen om een meerderheid te krijgen. Ik ben ervan overtuigd dat dit betere besluiten oplevert.” Ook pleit Ons Roerdalen voor een college met vier wethouders. “Met drie wethouders ben je te kwetsbaar. Dat is de afgelopen periode wel gebleken. Liever vier wethouders voor 75 procent dan drie voor honderd procent.”

Wonden
Het CDA likt the day after de night before de wonden. De christendemocraten blijven weliswaar de tweede partij in Roerdalen, maar moeten wel een zetel inleveren. De fractie behaalde met 1825 stemmen vier zetels. Met 22,2 procent van de stemmen scoorden kopman Frank Demarteau en zijn medekandidaten één procent lager dan in 2018. Demarteau: “In eerste instantie zijn we vooral teleurgesteld in de opkomst. Die was vijf procent lager dan vier jaar geleden. En natuurlijk zijn we ook een beetje teleurgesteld dat we een zetel missen. Vorige keer hadden we net genoeg stemmen om de restzetel te krijgen. Nu viel het kwartje net de verkeerde kant op en kwamen we negen stemmen te kort. Maar zo werkt dat nu eenmaal bij verkiezingen.” Demarteau denkt dat ook CDA Roerdalen te lijden heeft gehad van de terugval van het landelijke CDA. “Dat zal zeker van invloed zijn geweest. Je ziet dat beeld ook in andere gemeenten terug. Wat verder meespeelt is dat we het dit jaar echt anders hebben willen aanpakken door in de top van de lijst in te zetten op vernieuwing en verjonging.” Voor het CDA waren vooral intern de druiven zuur. De fractie verloor met Jeroen Cremers en Ton Joris twee door de wol geverfde en gedreven politici. Demarteau: “Deze ervaren krachten hebben het helaas niet gered. Jeroen was vele jaren fractievoorzitter en kende het politieke spel op zijn duimpje. Datzelfde geldt voor Ton Joris die slechts vier stemmen te kort kwam om zijn raadslidmaatschap te verlengen. Beiden zijn zeer teleurgesteld, dat is begrijpelijk. Maar de kiezer heeft gesproken.” Naast Frank Demarteau maken nieuwkomer Remco Vrinzen, John Vogels en Léon Wolters deel uit van de nieuwe gemeenteraad. Mocht het CDA gaan meeregeren, wordt die plaats opgevuld door Jeroen Wolters.

Tekst: Redactie RoerdalenNU.nl